Bacakta ağrı rahim ağzı kanseri habercisi olabilir

Kadınlar arasında en sık rastlanan kanser türleri arasında ikinci sırada yer alan rahim ağzı kanserinin önemli belirtilerinden biri de bacağa vuran zonklayıcı bir ağrı olarak tanımlanıyor.

Kadınlarda meme kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser türü, rahim ağzı kanseri. Dünya’da her yıl yaklaşık 500 bin kadının yakalandığı ve tamamından HPV’nin (İnsan Papilloma Virüsü) sorumlu olduğu rahim ağzı kanseri, dünyada her 2 dakikada bir, Türkiye’de ise her gün 2 kadının yaşamını kaybetmesiyle sonuçlanıyor.

Bu hastalığın tedavisi için yapılan ameliyatlar, tedavi edilebilen vakalarda bile rahmin tamamının ve üreme organlarının bir bölümünün alınmasıyla sonuçlanabiliyor. Bu da hastanın doğurganlığının mümkün olamayacağı anlamına geliyor. Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Jinekolojik Onkoloji Klinik Şefi Doç. Dr.M. Faruk Köse, rahim ağzı kanserinin nasıl oluştuğunu şu sözlerle özetliyor:

HPV’nin neden olduğu bir hastalık

“Kadın iç genital organları; rahim, tüpler ve yumurtalıklardan oluşuyor. Rahim, haznenin tepesinde ve idrar torbasına yani öne dönük ters duran bir armuda benziyor. Bu armudun sapının bulunduğu yere benzeyen kısım rahim ağzı olarak tanımlanıyor ve bu bölgenin kanserine Rahim ağzı kanseri adı veriliyor.

Rahim ağzı kanserine HPV yol açıyor. Bir insanda, kadın genital organını ilgilendiren 100 kadar HPV tipi bulunuyor. HPV, Rahim ağzı kanserinin yanında, diğer kadın genital organlarının kanser öncesi lezyonlarına da yol açıyor. Ayrıca, hem erkeklerde hem de kadınlarda genital siğillere neden oluyor.”

Doç. Dr. M. Köse, kanser açısından yüksek risk taşıyan 15 çeşit HPV arasında dünyada en sık karşılaşılanların HPV 16 ve HPV 18 olduğunu söylüyor. Bu virüsler, Rahim ağzı kanserlerinin yüzde 70’inden sorumlu görülüyor. HPV 6 ve HPV 11 ise, hem kadınlarda hem de erkeklerde görülen siğillerin yüzde 90’ına neden oluyor.

Erkeklerde penis kanserine de yol açabilen HPV, makat bölgesine yerleştiğinde, makat ve kalın bağırsağın son kısmı olan rektumda kanser nedeni yaratıyor. Bunun sonucunda hastalık, kendisinde virüs olduğunun farkında bile olmayan hamile bir kadının yaptığı normal doğumla bebeğe bulaşabiliyor.”

İlişki sonrası kanama varsa dikkat

Rahim ağzı kanserinin de tüm kanser türleri gibi 4 ana evresi var. Sadece ilgili organda kanser varsa evre 1, hastalık komşu en yakın organlara yayılmışsa evre 2, yakın bölgeye yayılmışsa evre 3, uzak organlara yayılmışsa evre 4 söz konusu oluyor. Evre arttıkça tedavi başarısı düşüyor ve ölüm oranı yükseliyor.

Rahim ağzı kanserinin erken evrede belirti vermediğini, belirti verdiğinde çoğu kez ileri evreye gelinmiş olduğunu belirten Doç. Dr. Köse, “Virüsü taşıyan kadın ve erkekler, durumu uzun süre fark edemiyor. İleri evrede; ilişki sonrası kanama, et suyu tarzında bol vajinal akıntı ve bacağa vuran zonklayıcı ağrı gibi şikâyetler oluyor” diyor.

Rahim ağzı kanserinin nedenleri

Akciğer kanserli hastalarda sigara ilişkisinin yüzde 80 olduğunu söyleyen Doç. Dr. M. Faruk Köse, ” Bu durum, vücudunda HPV olan herkesin kanser olacağı anlamına gelmez. HPV ile karşılaşan 100 kadından sadece 1-3’ü kanser olur ” diyor. Beraberinde aşağıdaki etkenler de varsa hastanın kansere gidiş hızı artıyor:

– Yüksek riskli (kansere neden olabilen) HPV enfeksiyonu
– Sigara içimi
– Erken yaşta cinsel ilişki
– Çoklu seksüel eş
– AIDS benzeri hastalıklar, böbrek ve karaciğer transplantasyonu veya bazı özel hastalıklar nedeniyle bağışıklık sistemin ilaçlarla baskılanması
– Çok çocuk doğurma
– Diğer genital bazı özel enfeksiyonlar
– Genetik etkenler

Türkiye’nin karnesi zayıf

Rahim ağzı kanserinin Türkiye’de görülme sıklığının 100 bin kadında 4.6 olduğu belirtiliyor. Ancak bu veriler 15 – 20 yıl önceki yaşam tarzını yansıtıyor. Bugünkü veriler ışığında toplumun geniş bölümünü kapsayan bir tarama programı uygulanamazsa bu bulguların 15 – 20 yıl sonra iki katına ulaşacağı belirtiliyor.

Türkiye’de tedavi edilebilme sınırında olan rahim ağzı kanserinin yakalanma oranının yüzde 2.5 civarında olması, bu konudaki karnemizin zayıflarla dolu olduğunu gösteriyor. Bu, 10 hastadan neredeyse 9’unun ileri evrede tanı aldığına işaret ediyor.

En sık 51 yaş civarında görülüyor

Rahim ağzı kanseri en çok gelişmekte olan ülkelerin sorunu olarak dikkat çekiyor. Afrika, Güney Amerika ve Meksika en sık görüldüğü ülkeler arasında bulunuyor.

Dünyada yıllık 530 bin yeni olgu ve 275 bin ölüm bekleniyor. Bakirelerde gerçek cinsel birleşme olmadan sadece yakın temas ile yüzde 8 oranında HPV görüldüğü belirtiliyor.