Bunama hastalığında endişelendiren artış
Toplumun bunama hastalığı veya bunaklık olarak da bildiği demans, toplumdaki yaş dengelerinin de değişmesiyle artış gösteriyor.
Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atilla İlhan, Türkiye’de halen toplumun yüzde 6’sının 65 yaşın üzerinde olduğuna dikkat çekerek, “Ancak çok değil 8 yıl sonra bu oran yüzde 10-12’ye yükselecek ve bunama hastalığı önümüze yaygın bir hastalık olarak çıkacak.” dedi.
Bunama hastalığı giderek artış gösteriyor
Prof. Dr. Atilla İlhan, halk arasında bunaklık ya da bunama hastalığı olarak tabir edilen ‘demans’a ilişkin açıklamalarda bulundu. İnsan beyninin ve tüm sinir sisteminin iyi ayarlanmış bir makine gibi etkin bir şekilde çalışmasının tüm parçalar arasındaki uyuma ve dengeye bağlı olduğunu söyleyen Prof. İlhan, “Ancak çeşitli nedenlerle bu uyum ve denge bozulabilir.
Yaşlılık süreci beynimizde bu dengeleri bozacak değişikliklere neden olur ve normal yaşlanmayla birlikte de unutkanlık ortaya çıkar. Yaşlanmayla birlikte beynimizde sinir hücreleri zedelenir ve yok olur. Beyindeki bu hücre kaybı eşit şekilde dağılmaz. Bazı bölümler daha fazla etkilenir.” bilgisini verdi.
“Nasıl yaşlanacağımız belli”
Bu farklılıktan dolayı farklı boyutta ve çeşitte zihinsel değişiklikler ortaya çıktığını ifade eden Prof. Atilla İlhan, şunları söyledi:
“Hafif unutkanlık ve zihinsel işlevlerde yavaşlama olabilir. Örneğin isimleri hatırlama veya doğru sözcükleri bulma problemleri yaşanabilir. Algılamada ve yaratıcı yeteneklerde yaşlanmayla birlikte bir azalma, dikkatsizlik ve düşünme hızında yavaşlama görülebilir.
Yaşlılıkta zihinsel değişikliklere paralel olarak, kişilikte de bazı değişiklikler oluşabilir. Yeni durumlara uyum sağlayabilme, yeni düşünceleri kabul etmede güçlük yaşanabilir.
Nasıl yaşlanacağımız; genetik, hayat tarzı, çevresel etkenler ve bunlara eklenebilecek bünyesel hastalıkların birleşimine bağlıdır. Bütün bu süreç kişiye özeldir. Yaşlılığın bu etkileri can sıkıcı olsa ve yaşam tarzında değişiklikler gerektirse de kişiyi tamamen iş yapamaz duruma getirmesi beklenmez.”
2020’de demans vakaları iki katına çıkacak
Birçok yaşlı insanın zihinsel olarak; canlı, aktif ve eskiden oldukları kadar zeki olabildiklerine de dikkat çeken Prof. İlhan, “Onların sıkıntısı daha çok bilgiyi hatırlamadaki bir yavaşlama şeklindedir.
Bunama ‘demans’ kelimesi ‘zihnin yitirilmesi anlamına gelmektedir. Bu durum yaşlılıktan değil; beyin süreçlerindeki bozukluktan kaynaklanmaktadır.
Alzheimer Hastalığı (AH) demansın yani bunamanın en sık görülen nedenidir. Sıklık açısından 65 yaş üstü kişilerin yüzde 5’i AH tanısı almaktadır.
Her beş yaş aralığı için de sıklık ikiye katlanmaktadır. Buna göre 85 yaş üzeri kişilerin yüzde 30-50’si AH tanısı alır. Türkiye’de de bu oran 70 yaş üzeri kişilerde yapılan bir çalışmada yüzde 9,8 olarak belirlenmiştir.
Ülkemizde halen toplumun yüzde 6’sı 65 yaşın üzerindedir. Ancak 2020’de, çok değil 8 yıl sonra, bu oran yüzde 10-12’ye yükselecek ve demans önümüze yaygın bir hastalık olarak çıkacaktır.” bilgisini aktardı.
