Engellenemez alışveriş isteği hastalık belirtisi

Bireyleri mutlu eden ‘alışveriş’ olgusu, eğer dozu aşıyor ve engellenemez hale geliyorsa, hastalık olarak görülüyor. Özellikle kadınlarda adet öncesi (premenstrüel) dönemde daha fazla görülen ‘alışveriş hastalığı’, bir dürtü kontrolü bozukluğu olarak tanımlanıyor.

Sürekli olarak alışveriş yapmayı düşünüyor ve önünüze ne gelirse almadan edemiyor musunuz? Hatta yeterli paranız ve ihtiyacınız olmadığı halde alışveriş yapmayı sürdürüyor musunuz? Yanıtlarınız ‘evet’ ise ‘alışveriş hastalığı’na yakalanmış olabilirsiniz. Genellikle kadınlarda görülen bu davranış biçimi, ‘Oniomania’ olarak tanımlanıyor. Kontrolsüzce ve aşırı miktarda alışveriş krizlerinin görüldüğü bu rahatsızlıkta, birey alışveriş yapmadan önce gerginlik ya da uyarılma duygusunda giderek artış hissediyor. Alışveriş sırasında ise haz alma, doyum bulma ve rahatlama yaşanıyor. Sonrasında kişi, alışverişin ardından çok para harcadığı için pişmanlık, kendini kınama ya da suçluluk hissedilebiliyor.

Bu rahatsızlık, Amerikan toplumunda yüzde 1-6 oranında görülüyor. Hastaların yüzde 90’ını kadınlar oluşturuyor ve özellikle adet öncesi(premenstrüel) dönemde ataklar daha fazla görülüyor. Hastalığın başlangıç yaşı 18 civarında iken, bunun problem olarak fark edilmesi genellikle 10 yılı alıyor.

Hastalığın nedeni ise tam olarak bilinmiyor. VKV Amerikan Hastanesi Psikiyatri Bölümü’nden Dr. Gülçin Arı Sarılgan, bu kişilerin genellikle benlik değerlerinin düşük olduğunu belirtiyor. Çünkü hastalarda giyim ve mücevher en çok satın alınan objeler olup, bunlar dış dünya tarafından en çok dikkat çeken nesneler olarak nitelendiriliyor. Böylece kişi, satın alma davranışı ile ‘geleceğin var olduğuna’ kendine inandırarak, temel ölüm kaygısını azaltıyor. Bu bozukluğa sahip bireylerin alışveriş dürtüleri genellikle haftada bir civarında, ortalama bir saat süren ataklar halinde ortaya çıkıyor ve tüm yıl boyunca süreğenlik gösteriyor. Kişi, evdeyken genellikle kendini çökmüş ya da gergin hissediyor. Böyle hissedilince, dürtü beliriyor ve çoğunlukla kişi kendisi için alışveriş yapmaya başlıyor. Kadınlar daha çok giysi, parfüm ve mücevher, erkekler ise elektronik eşya, otomobil ya da hırdavat satın alıyor.

Bu kişiler, büyük bir sıklıkla kredi kartı ile, büyük mağazalardan, yalnız alışveriş yapıyor ve yanında genellikle birden fazla kredi kartı taşıyor. En önemlisi de hasta, kendisinin ihtiyaç duymadığı şeyleri satın alıyor. Örneğin, hastaların dolabı bir kez bile giymediği, üzerinde etiketi bulunan giysilerle dolu oluyor. Sonrasında ise kişi kendini rahatlatmak için giderek daha fazla miktarlarda alışveriş yapıyor. Bu nedenle de yakın ilişkilerde bir süre sonra sorunlar yaşanıyor. Örneğin, bu hastalarda boşanma vakaları sık görülüyor. Çoğunlukla kişi, satın aldığı objeleri başkalarından gizleme ihtiyacı duyuyor. Alışverişe çok fazla zaman ayırdığı için, çalışıyorsa iş yerinde sorunlar da yaşanmaya başlıyor.

Hastalığın tedavisi ise iç görüye yönelik terapi, destekleyici terapi, grup terapilerinin yanı sıra ilaç tedavileri ile sağlanabiliyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Güzellik

Diyet

Anne - Bebek