Kurdeşen hastalığı sebepleri ve tedavi yöntemleri

Cilt üzerinde oluşan kırmızı kabarcıklara verilen isim olan kurdeşen hastalığı sebepleri ve tedavi yöntemleri bilinmesi gereken bir hastalıktır.

Kurdeşen hastalığı nedir?

Kurdeşen hastalığı; ülkemizde ve dünyada sıkça görülen cilt hastalıklarından biridir. Kurdeşen veya diğer adıyla ürtiker; vücudun herhangi bir yerinde cildin üzerinde gruplar halinde oluşan kırmızı renkli kabarcıklar olarak açıklanabilir. Kurdeşen hastalığının birçok sebebi olabilir.

Vücudun herhangi bir yerinde oluşan döküntüler bir kaç saat içinde gerileyip kaybolurken, yerine yenileri çıkabilir.

Kurdeşenin boyutları bir kalem arkası büyüklüğünden tutun da bir tabak büyüklüğüne kadar değişebilir ve aynı alanda çıkan birden çok kabarcık birleşerek büyük alanlar oluşturabilirler. Ürtikerin oluştuğu alan hem kaşıntılıdır, hem de yanma ve batma hissi oluşturabilir.

Kurdeşen nasıl oluşur?

Kurdeşen, kan plazmasının deride bulunan küçük damarlardan dışarı çıkmasıyla oluşur. Bu duruma ise histamin olarak adlandırılan kimyasal bir maddenin salgılanması neden olur. Histamin, mast hücresi dediğimiz hücrelerden salgılanır. Alerjik reaksiyonlar, yiyeceklerde bulunan bazı kimyasal maddeler ve kullanılan bazı ilaçlar vücudun histamin salınımı yapmasına sebep olabilir. Bazı durumlarda ise kurdeşenin neden oluştuğu saptanamayabilir.

Ürtiker (kurdeşen) hastalığı toplumda oldukça yaygındır. İnsanların % 10-20’si yaşamı boyunca en az bir kez ürtiker atağı geçirir. Birçok atak bir kaç gün veya haftada geriler. Bazen de yıllarca sürebilir.

Ürtiker göz etrafında, dudakta, cinsel bölgede geliştiğinde aşırı bir şişliğe neden olur. Bu durum hastaları korkutmasına rağmen, genellikle 24 saat içinde geriler. Bununla birlikte nefes almakta ve yutkunmakta zorluk var ise acilen bir doktora başvurulmalıdır.

Kurdeşen hastalığının sebepleri

Kurdeşen hastalığının sebepleri oldukça fazla olmakla ve bir kısmı da bilinmemekle birlikte çoğunlukla kurdeşene neden olan etmenler tespit edilmiştir.

Akut ürtiker

Altı haftadan kısa süren ürtikere akut ürtiker denilir. Bu tip ürtikerlerde genellikle ürtikere sebep olan neden bulunabilir. En sık rastlanılan neden gıdalar, ilaçlar ve enfeksiyonlardır. Böcek ısırıkları ve bazı iç hastalıkları ile birlikte görülebilir. Diğer nedenler ise basınç, soğuk ve güneş ışınlarıdır.

Gıdalar

En sık ürtiker yapan gıdalar fındık, çikolata, balık, domates, yumurta ve süttür. Pişmemiş yiyecekler pişmişlere göre daha sık olarak reaksiyona neden olur. Gıdalara eklenen katkı maddeleri ve koruyucular da ürtikere neden olabilir.

Ürtiker neden olan yiyeceğin yenilmesinden bir kaç dakika ile 2 saat arasındaki bir sürede meydana gelir. Bu süre gıdanın sindirim sisteminden emilme süresine göre değişir.

İlaçlar

Antibiyotik, ağrı kesici, sakinleştirici ve idrar söktürücü ilaçlar sıklıkla ürtikere neden olur. Anti asit denen mide ilaçları, romatizmada kullanılan ilaçlar, vitaminler, göz ve kulak damlaları, kabızlık ilaçları vajinal fitiller ürtiker nedeni olabilir. Bu tip bir döküntünüz olduğunda doktorunuza kullandığınız ilaçları söylemek önemlidir.

Enfeksiyonlar

Bir çok enfeksiyon ürtikere neden olabilir. Çocuklarda soğuk algınlığı en sık rastlanılan nedendir.

Kronik ürtiker

Altı haftadan fazla süre devam eden ürtikere kronik ürtiker denilir. Bu tip ürtikerin nedenini bulmak, akut ürtikere göre çok zordur. Kronik ürtikerli hastaların çok azında etken saptanabilir. Doktorunuz ürtikerin sebebini bulmak için size bir takım sorular soracaktır. Hastalığa ait spesifik bir test bulunmadığından doktorunuz size soracağı sorular ve muayene bulgularına göre bazı testler isteyecektir.

Fiziksel ürtikerler

Ürtiker güneş ışınları, sıcak, soğuk, basınç, titreşim ve egzersize bağlı olarak gelişebilir. Güneş ışınlarına karşı gelişen ürtikere solar ürtiker denilir. Bu durum nadiren görülür ve güneşe maruz kalındıktan bir kaç dakika sonrasında gelişir ve bir iki saat içinde geriler. Soğuğa karşı gelişen ürtiker daha yaygındır. Bu tip ürtiker soğuğa maruz kaldıktan sonra derinin ısınması ile ortaya çıkar. Eğer soğuk vücudun geniş alanını etkilemişse, çok fazla histamin salgılanır ve bu durum nefes darlığı, yaygın kızarıklık, yaygın ürtiker ve bayılmaya neden olabilir.

Dermografik ürtiker

Deride yapılan bir ovuşturma veya bir herhangi bir cisim ile bastırıldığında bu alanda ürtiker gelişmesi dermografizm olarak bilinir. Bu durum toplumda % 5 oranında görülür. Özellikle genç bayanlarda aylarca hatta yıllarca devam edebilir.

Kurdeşen hastalığının tedavi

En iyi tedavi etkenin saptanması ve bu etkenden sakınılmasıdır. Bu kolaylıkla yapılamaz ve bazen imkânsızdır. Doktorunuzun yazacağı antihistaminik dediğimiz ilaçlar genellikle ürtikerde iyileşme sağlar.

Ürtikerin oluşmaması için en iyi yol anthistaminiklerin düzenli bir şekilde alınmasıdır. Doktorunuz size en uygun olan bir veya birden fazla antihistaminik seçeneğini reçeteleyebilir. Şiddetli olgularda epinefrin veya kortizon enjeksiyonuna ihtiyaç duyulabilir.