Yazın bulaşıcı hastalıkların artma nedenleri

Sıcak ve nemli ortamda hızla çoğalan bakteri ve virüsler, kolay bulaşan ve salgınlara yol açan hastalıklara neden oluyor. Bunun son örneği İstanbul’da panik yaratan ‘kırmızı göz’ hastalığında yaşandı.

Yaz aylarında yiyecek ve içeceklerin yanı sıra, havuz veya deniz sularıyla bulaşan ve hızla yayılan enfeksiyon hastalıkları sağlığı tehdit ediyor. Geçtiğimiz günlerde İstanbul’da salgına neden olan ‘kanlı göz’ hastalığı, yani adeno viral konjoktivit de sıcağın etkisiyle hızla yayılan enfeksiyonlardan biri oldu.

Sıcak havalarda bulaşıcı hastalıkların daha çok görüldüğünü belirten Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Mamçu, özellikle ortak kullanım alanlarında hızla artan mikropların daha çok göz ve kulak enfeksiyonları ile ishale neden olduğunu söyledi.

Dr. Mamçu, “Gıdaların üreticiden tüketiciye ulaştırılmasının herhangi bir aşamasında uyulması gereken kurallara uyulmaması, mikroorganizmaların gıdalara bulaşmasına neden olur. Mikroplarla kirlenmiş gıda ve içeceklerin tüketilmesi ise kusma ve yüksek ateş ile ortaya çıkan ishale yani gastroenterite yol açar. Ortak kullanım alanları ve ortak kullanılan eşya ise daha çok göz ve kulak enfeksiyonlarına neden olur” dedi.

‘Kırmızı göz’de de sıcak ve nemli hava etkili

İstanbul’da son günlerde artış gösteren ve halk arasında ‘kırmızı göz’ olarak nitelendirilen adeno viral konjoktivitin de sıcak havanın etkisiyle hızla yayıldığına değinen Dr. Mamçu, “Yazın gözlerde görülen enfeksiyonlara çoğunlukla bakteriler sebep olur. Özellikle pseudomonas adı verilen, klorda yaşayabilen ve havuz suyunda bulunabilen mikroplar göz enfeksiyonlarının en önemli nedenidir. Bulaştığı zaman göz katmanlarını delebilir, zamanında önlem alınmazsa, birkaç gün içerisinde görme kaybına sebep olabilir” diye konuştu.

İstanbul’daki adeno viral konjoktivitte olduğu gibi göz enfeksiyonlarına neden olan virüslerin de sıcak ve nemin etkisiyle kolaylıkla insandan insana damlacık, solunum salgıları ve temasla bulaştığını söyleyen Mamçu, göz enfeksiyonlarından korunma önlemlerini şöyle özetledi:

“Eller sık sık su ve sabunla yıkanmalı, eller göze dokundurulmamalı ve ovuşturulmamalı. Havlular ortak kullanılmamalı, kişiye özel olmalı, su ve deterjanla yıkanmalıdır. Kağıt havlular tek kullanımlık olmalı ve atılmalıdır. Yastık kılıfı, gözlük, makyaj malzemesi, göz damlası veya merhemler de ortak kullanılmamalı.”

Kulak enfeksiyonları da artıyor

Havuzdan bulaşan, pseudomonas mikrobunun kulak enfeksiyonlarına da neden olduğunu ve bu enfeksiyonların genelde çok ağrılı ve kaşıntılı seyrettiğini hatırlatan Dr. Mamçu, deniz ve havuz sularının yutulması ile mikropların kolaylıkla insan vucuduna girdiğini söyledi.

“Çok önemli bir başka neden de sineklerin yaz aylarında ortaya çıkmasıdır. Bilindiği gibi sinekler çöp ve pisliklerla yiyecekler arasında mikrop taşıyan bir köprü oluşturur” diyen Mamçu, yaz aylarında artış gösteren gıda zehirlenmeleri ve ishaller hakkında ise şunları söyledi:

Izgara köfte ve tavuk döner neden riskli?

“İnsan sağlığını tehdit eden etkenlerin başında gelen salmonella ve benzeri bakteri toksinleri en çok tavuk eti, yumurta, krema, mayonez, midye, istiridye ve kabuklu deniz hayvanlarında bulunur. Elde hazırlandığı için hijyen konusunda özel önem gerektiren ve iç sıcaklıkları zararlı mikropların ölmesini sağlayacak kadar yükselmeyen ızgara köfteler, havasız ortamda mikropların toksin üretme riski olması nedeniyle bütün olarak çevrilmiş tavuk, pastörize edilmemiş sütten yapıldığında Malta hummasına (Brusellozis) neden olabilecek peynir, vakumlu paketi açılıp kısa sürede tüketilmeyen sosis ve salamdan uzak durmalıyız.

Sütlaç, kazandibi, muhallebi, dondurma gibi sütlü tatlılar da hazırlandıktan sonra soğutucuda tutulmazsa tehlikeli olabilecek gıdalardır. Çiğ yumurtadan yapılan mayonez ile birlikte, marul, salata, maydanoz gibi sebzeler de iyi yıkanmadığında riskli olabilir.”