Doğru ayakkabı seçimi
Spor yaparken kas, kiriş, bağ, kemik ve kıkırdak yaralanmaları riskinin alt düzeye çekilebilmesi için doğru ayakkabı seçiminin önem taşıdığını belirten uzmanlar, sağlıklı ayaklar için ayakkabı seçiminde dikkat edilecek noktalar hakkında bilgiler verdi.
Uludağ Üniversitesi (UÜ) Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hakan Gür, spor yaparken ayakkabı ile zemin arasındaki etkileşimin, ayakta ve bacakta oluşacak yüklerin en önemli belirleyicilerinden olduğunu söyledi.
Spor yapılan zeminde değişiklikler yapma şansı yoksa kişinin ayak yapısı, basış özellikleri ve zemine en uygun ayakkabı seçiminin, öncelikli yapılması gerekenler arasında yer aldığını belirten Gür, zemine uygun ideal spor ayakkabısı kullanımının da yaralanma oranlarının ciddi şekilde azaltılabileceğine dikkati çekti.
Gür, firmalar tarafından her spor branşı için aktivitenin yapıldığı zemine uygun farklı ayakkabılar üretildiğine işaret ederek, bu ayakkabıların tabanında değişik bölgelerde yer alan ve “air, gel” gibi isimlerle anılan yastıkçıklarla, zeminden akseden titreşimin azaltıldığını, bu sayede kemik ve eklem kıkırdaklarına binen yüklerin azalmasının sağlandığını anlattı.
Düşük tempolu yürüyüş veya koşularda, zeminle temas eden ilk yer olan topuk bölgesine, vücut ağırlığının 2-3 katı kadar bir yük bindiğini kaydeden Gür, ideal koşu veya yürüyüş ayakkabısının, şok absorbe edici bir taban desteği ile koşu sırasında ayağın içe ve dışa olan hareketlerini kontrol edici yapıya sahip bulunması gerektiğini dile getirdi.
Gür, şöyle devam etti: “Bu iki özellik, aynı ayakkabıda eşit oranda bulunmayabilir. Dolayısıyla hangi özelliğe daha çok ihtiyacınız olduğunu belirlemek gerekir. Yeni bir spor ayakkabısı almadan önce hangi spor branşını yapıyor olursanız olun, öncelikle eski ayakkabınızı kontrol edip ayak basış özellikleriniz hakkında fikir sahibi olun. Eski ayakkabınızı masanın üzerine koyup arkadan bakarak, ayakkabının içe veya dışa doğru bozulmalarını tespit edebilirsiniz. Eğer böyle bir sorun varsa ayağın içe ve dışa olan hareketlerini kontrol eden veya sınırlayan bir ayakkabıyı tercih etmeniz gerekir.”
“Ayakkabılarınızı giyin, koşun, sıçrayın”
Hakan Gür, spor ayakkabısı alırken dikkat edilmesi gereken diğer özellikleri ise şöyle sıraladı: “Alınacak ayakkabılarda ayakkabının orta bölümündeki sert desteği, topuk ve ayak ön bölgedeki yastıkçıkları, yapımında kullanılan malzeme ve dikiş gibi özelliklerini, tabanındaki sürtünme özelliklerini inceleyerek karar vermeye çalışın.
Ayakkabıların arka bölümleri ayağın dışa ve içe kaçışını engelleyecek sertlikte, ön bölümü ise tam tersine esnek özelliklere sahip olmalıdır. Mağazada ayakkabıları giyip, yürüyüp, sıçrayıp koşarak deneyin. Ayağınızda 5-10 dakika kalması kararınızı kolaylaştıracaktır. Ayakkabı ayağınızı sıkmamalı veya ayağın içinde hareket etmesine izin verecek kadar büyük olmamalıdır. Yeni ayakkabıyı ilk giyişinizde, 5 kilometreden fazla ve sert koşular yapmamaya özen gösterin.”