Üç boyutlu televizyonlara dikkat

Teknolojinin önemli nimetlerinden biri olarak hayatımızda yerini alan üç boyutlu televizyonların göz sağlığı üzerinde olumsuz etkilerinin olabileceği konusunda uyarılarda bulunuldu. İşte gün geçtikçe yaygınlaşan bu teknolojinin göz sağlığımız üzerindeki etkileri…

Üç boyutlu görme insan görmesinin en önemli özelliği. Hayvanlar aleminde birçok canlıda üç boyutlu görme yok. Her iki gözden beyne gönderilen görüntüler beynimizce tek görüntü haline çevrilerek derinlik hissi ortaya çıkar. Buna “Stereopsis” ya da “Üç boyutlu görme” adı verilir. Bu sayede derinlik ve cisimler arası mesafe algılaması yapılabilir. Bir gözümüzü kapatarak uzakta iki işaret parmağımızı birbirine değdirmekte zorlanırız. İki gözümüz açıkken bunu kolaylıkla yapabiliriz. Bu örnek bize üç boyutlu görmenin fakını açıklar.

Üç boyutlu görmenin oluşabilmesi için aynı görüntülerin farklı açılardan her iki gözümüzün aynı noktalarına (görme merkezi) düşmesi gerekir. Bu noktalarda alınan görüntüler beynimize gönderildiğinde beynimiz faklı açılardan alınmış bu iki görüntüyü birleştirerek tek bir görüntü haline getirir. Görüntüler arasında bir miktar farklılık olduğunda gözümüz füzyon (örtüşme) mekanizmasıyla görüntüleri eşit hale getirebilir. Kalan bir miktar farklılıkta beynimiz tarafından giderilerek üç boyutlu görüntü oluşur.

Her iki göz birbirine paralel (ortoforik) değilse, bir gözde herhangi bir nedenle az görme varsa o zaman beynimize iki eşit görüntü gidemeyeceği için üç boyutlu görme oluşmaz. Bu durumda çift görme gelişebilir. Çocuklukta meydana gelmiş bir probleme bağlı ise kayan ya da az gören gözün görüntüsü beyin tarafından yok farz edilir. Bu duruma da süpresyon (baskılama) adı verilir.

Opr. Dr. Faruk Eroğl, göz kayması olanların, bir gözünde yüksek düzeyde kırma kusuru olanların, herhangi bir göz hastalığına bağlı bir gözün görme yeteneğini kaybetmiş olanların tam olarak üç boyutlu göremeyeceğini söylüyor.

Alınacak önlemler

Eroğlu, bu konuda alınacak önlemlerle gözde meydana gelecek sağlık sorunlarının önüne geçilebileceğini vurguluyor. 3D televizyon veya film seyrederken dikkat edilmesi gerekenler ise şöyle:

Üç boyutlu görüntüyü sağlayabilmek için gözümüzün ve beynimizin ekstra çaba sarf etmesi gerekiyor. Bu durumda uzun süre 3D TV seyredildiğinde göz yorgunlukları, bulanık görmeler ve baş ağrılarına neden olabilir. Gözlerinde herhangi bir hastalık olanlar, göz kuruluğu olanlar, okurken ve TV seyrederken uyum problemi yaşayanlarda bu şikayetler daha da belirgin olabilir. Daha önceden göz ameliyatı geçirmiş olanlar daha dikkatli olmalı. Göz kuruluğu ve göz yorgunluğu daha çok görülebilir.

Gözünde şaşılık olanlar, tembellik olanlar ve yüksek numaralı gözlük kullananlar üç boyutlu görüntüyü yakalayamayabilir. Böyle problemi olanların kendilerini kontrol ederek 3-D’li TV almalarında yarar var. Çünkü üç boyutlu görme ancak iki gözümüzün de sağlam olması ve görüntüleri iyi algılaması durumunda ortaya çıkar.

Aynı gözlük kullanılmamalı

Opr. Dr. Faruk Eroğlu, özellikle yaz aylarında hızla yayılan göz enfeksiyonları aynı gözlüğün farklı insanlar tarafından kullanılması durumunda başkalarına bulaşabilir. Sinema salonlarında bu durum dikkate alınmalı ve tek kullanımlık gözlükler tercih edilmeli.

– Uzun süre film seyretmekten kaçının, her yarım saatte bir ara vererek gözlerinizi dinlendirin.
– Kontakt lens kullanıyorsanız ve her hangi bir göz rahatsızlığınız varsa aralarda suni gözyaşı kullanın.
– Gizli ya da aşikar göz kaymanız varsa 3D TV kullanmayın.
– Özellikle sinemalarda gözlüklerle geçebilecek göz enfeksiyonlarına dikkat edin.