Ameliyat sırasında uyanmak

Ameliyat ekibi hazır. Anestezi ilacı hemen etkisini gösteriyor. Ama o da ne? Birden derin uykudan uyanıyorsunuz ve kendinizi ameliyatın ta içinde buluyorsunuz.

Anestezi uzmanı sizi ameliyata hazırlıyor. Verdiği ilacın etkisiyle kendinizden geçiyorsunuz. Ancak bir süre sonra uyandığınızda ameliyatın hâlâ devam ettiğini dehşetle farkediyorsunuz.

Doktorların konuşmalarını, kullandıkları gereçlerin seslerini duyuyorsunuz. Hatta acı bile hissediyorsunuz. İçinizden bağırmak, ameliyat masasından fırlayıp, kalkmak geliyor… Ama yapamıyorsunuz. Çünkü bütün bedeniniz uyuşmuş, felç… Kımıldamak, bilincinizin açık olduğuna dair küçücük bir tepki vermek mümkün değil…

Tüm bunların sadece korku filmlerinde ya da rüyalarda yaşandığına inanıyorsanız, yanılıyorsunuz. Çünkü Alman uzmanlar, böyle bir riskin varlığını kanıtladılar.

Sezaryen sırasında

Kalp ameliyatı geçiren hastalar üzerinde yapılan araştırma, hastaların bazen anestezi altında dış dünyayı algıladıklarını ortaya çıkarmış. Özellikle kalp ameliyatlarında, sezaryenlerde ve kaza geçiren hastalarda, düşük miktarlarda anestezi uygulandığı için, bu risk artıyor.

Uzmanlar hastaların ameliyat sırasında çoğunlukla acı hissetmediklerini, sadece sesleri algıladıklarını vurguluyorlar. Ancak acı algılayan da yok değil.

Sorun yaratıyor

Hastanın bilincinin ameliyat sırasında açılması, sonradan psikolojik sorunlara yol açıyor. Özellikle ameliyatı riskli geçen hastalar bundan daha fazla etkileniyorlar.

Ameliyat ekibinin kendi aralarında geçen konuşmalarına tanık olan ve hayatının tehlikede olduğunu algılayan, ancak hiçbir şekilde tepki veremeyen hasta, iyileştikten sonra bile yoğun uyku sorunları ve fobilerle savaşmak zorunda kalıyor.

Kimi etkiliyor?

Düzenli olarak ilaç ve alkol kullanan kişilerde anestezi daha zor etki ediyor. Bu kişilerin daha yüksek dozlarda uyuşturulması gerekiyor. Bu nedenle hasta, ameliyattan önce doktoruyla bu konuları konuşmalı.

Bilim adamları hâlâ anestezinin kimyasal olarak nasıl işlediğini çözmüş değiller. Ancak kesin olan bir şey var, duyma duyusu son olarak uyuşuyor. Bazen de tam olarak uyuşmadığı için, dış etkilere açık kalıyor.

Araştırmacılar bunun beynin korunma mekanizmasından kaynaklandığını düşünüyorlar. Ancak bu, henüz kanıtlanmış bir şey değil.

Risksiz anestezi yok

Ne yazık ki risksiz bir anestezi yöntemi yok. Ancak risk; yaş, kilo, kalp, karaciğer ve böbrek hastalıkları gibi faktörlere göre değişiyor. Ameliyatın şekli ve uzunluğu da anestezi riskini belirliyor.

Uzmanlar, anestezi sırasında uyananların genellikle ameliyattan korkanlar olduğunu belirtiyorlar. Beyin, bu hastalara ilginç bir oyun oynuyor. Korku, anestezinin tam olarak işlemesini engelliyor.

Korkuyu yenmek için psikolojik destek almak önemli. Ama bir o kadar önemli olan da, doktorların tavırları. Doktorların hastalara saygı gösterip, korku ve endişelerini paylaşmaları.