Ekonomi gençleri kalpten vuruyor

Kalp sorunları ve özellikle de kalp krizi geçirme oranı, son yıllarda gençlerde artış göstermeye başladı. Özellikle mesleğinde yükselme isteği ile hırslı çalışanların, genç yatırımcıların ve yöneticilerin ekonominin çalkalanmasına bağlı olarak kalp krizi tehlikesi ile karşı karşıya kaldıkları saptandı.

Uzmanlar, son zamanlarda gençlerde kalp krizi geçirme oranının arttığını bildiriyor. Genç yaşlarda görülen kalp krizi vakalarının nedenleri arasında genetik faktörlerin yanı sıra sigara, fast food beslenme ve stres ön plana çıkıyor. Kalp krizi yaşının düşme nedenlerini Memorial Hastanesi’nden Prof. Dr. Bingür Sönmez’e sorduk. Prof. Sönmez ekonominin büyük etkisi olduğunu söyleyerek şunları anlattı…

Ameliyatlarda etkili neden

“Tarafımızdan 1995- 2003 yılları arasında ameliyat edilen 6000 koroner bypass hastasında yapılan bir çalışmada, 5 Nisan kararlarının alındığı yılı takip eden yıl, 50 yaş altında ameliyat koroner bypass ameliyatı olan hasta sayısının yüzde 21’e yükseldiği görülmektedir. Takip eden yıllarda ekonominin düzelmesi ile beraber bu yaş grubunda ameliyat olan hasta sayısının, yavaş yavaş azaldığını görüyoruz.

Genç iş adamları tehlikede

Büyük depremin yaşandığı 1999 yılına doğru yüzde 13’e kadar düşme gösteren eğri büyük depremi takip eden yıllarda ekonominin tekrar bozulması ile tekrar yükselerek 2004 yılına kadar ekonominin bozulmasına paralel olarak arttığı görülmektedir. 40-50 yaş grubu hastaları, mesleğinde yükselmek üzere olan yöneticiler ve genç yatırımcılar ve iş adamları olduklarını göz önüne getirirsek, ekonomideki en küçük bozulmanın bu grubu ne kadar etkileyeceğini ortaya çıkacaktır.

İyi kolesterolümüz düşük

Biz toplum olarak genetik açıdan erken damar hastalığına çok yatkın bir yapıdayız. HDL (iyi huylu kolesterol) miktarımız çok düşüktür. Buna ilave olarak ağır mutfağımız ve erken yaşta sigara içmeye başlamamız genetik haritamızda yazılı olan bu kaderimizi hızlandırmaktadır.

Son yıllarda yaygın hale gelen fast food alışkanlığının çocukluk yaşından beri başlaması, sigara içme yaşının ilk okul çağına inmesi bu hastalığı hızlandıran diğer nedenlerdir. Özellikle aile şirketlerinde görülen çok eğitim almış fakat mesleki deneyimi yetersiz olan aile bireyinin, yüksek sorumluluk gerektiren bir pozisyona getirilmesi, kalp hastalığını davet eden bir başka nedendir.

Kendisini ispat etmek için olağanüstü gayret gösteren bu insanın, ortaya çıkardığı adrenalin deşarjı tüm sistemlerinin tahrip etmektedir. Öncelikle kolit olan bu genç insan, daha sonra mide ülseri sonunda da genç enfarktüsü ile karşımıza gelmektedir. Genç hastalardaki en önemli sorun, büyük bir bölümünün enfarktüs geçirmiş olarak bize müracaatları olayın ciddiyetini artırmaktadır.”

Kalp sağlığı için altın öneriler

Sağlıklı yaşam eğitimindeki yetersizlik, sigara, hareketsizlik ve yanlış beslenme her yıl on binlerce kişinin kalp ve damar hastalıkları sebebiyle ölümüne yol açıyor. Prof. Bingür Sönmez, hasta olmamak için, hasta olanlar için ve hasta yakınların için şu altın önerilerde bulunuyor.

Kalp hastası olmamak için

– Diyet – sağlıklı beslenmeye çocuk yaşlarda başlanacağını unutmayın.
– Boy – kilo oranına çok dikkat edin.
– Kadınlar, menopozunuzu mutlaka geciktirin.
– Fizik aktivitenizi artırın, tembellik ve aşırı stresten uzak durun.
– İş ve meslek konusunda hiçbir zaman beceri ve olanaklarınızı zorlamayın.
– Aile hikayenizde varsa, diyabet veya yüksek tansiyon hastası iseniz 30, değilseniz 40 yaşından itibaren kan yağlarınızı takibe alın.
– Aile hikayenizde varsa, diyabet veya yüksek tansiyon hastası iseniz 30, değilseniz 40 yaşından itibaren her yıl efor testi yaptırın.
– Kendinizle, yaşamla, ailenizle, eşinizle, dostlarınızla barışık olun, A tipi kişiliğiniz varsa yavaşlayın.
– Sigara içmeyin.
– Hastalığınızı, aileniz veya çevrenizle ilgili sorunlarınızı bir liyezon psikiyatri uzmanı ile görüşün.

Kalp hastası olanlar için

– Sigara içmeyin, sigara içilen ortamda bile bulunmayın.
– Düzenli olarak bir kardiyologun kontrolüne girin.
– Tedaviniz ilaç, balon veya ameliyat olabilir, hepsinin olumlu, olumsuz yanlarını, uzun dönem sonuçlarını doktorunuzla tartışın.
– Abartılmış fizik aktivitelerden kaçının, bir kardiyak rehabilitasyon programına başlayın.
– Seks konusunda sevgilinizi değil eşinizi, otel odasını değil evinizi tercih edin.
– Devamlı kullanmanız gereken ilaçlarınızı ihmal etmeyin, özellikle yüksek tansiyon ilaçlarınızın yedeğini bulundurun.
– Kan yağlarınızı 3 ayda bir kontrol ettirerek tahlil raporunda yazan normal sınırının altında tutun.
– Kan yağlarınızı kontrol için diyetin yetmediği durumlarda sürekli ilaç kullanın.
– Aile ve sosyal yaşamınızı bir kez daha gözden geçirip hayatınızdaki olumsuzlukları en aza indirin.
– Hastalığınız için aileniz ve çevrenizi suçlamayın, sorunlarınız için bir liyezon psikiyatri uzmanından yardım alın.

Kalp hastası olan ailelere

– Hiçbir zaman onu hasta olduğu için suçlamayın.
– Tetkik ve tedavinin her aşamasında onu destekleyin, teşvik edin.
– Hastalığın oluşmasında kendinizi de hatalı buluyorsanız, bunu abartılı şekilde telafi etme telaşına girmeyin.
– Onun hastalığını siz hep aklınızda tutun, fakat ona unutturmaya çalışın.
– Cinsel konularda olabilecek yetersizlik veya isteksizliklerde anlayışlı davranın.
– Diyetinde bir aile programı olması gerektiğini, aklınızda tutun.
– Eşinizin ilaçlarını ve kontrol günlerini yakından takip etmenizin ona yaşama sarılma ve güven duygusu vereceğini unutmayınız.
– Bu hastalığın ekip çalışmasıyla, yani eş, çocuk, kardeş, yakın arkadaşla daha kolay yenileceğine inanın.
– Eşinize yardımcı olabilmek için sigara içmeyin.
– Hastanızla iyi bir iletişim kuramıyorsanız bir liyezon psikiyatri uzmanından yardım isteyin.