Gıda zehirlenmeleri yazın artış gösteriyor

Besinler hazırlanırken, temizliğe özen gösterilmemesi, beklemiş yiyeceklerin tüketilmesi, gıda zehirlenmelerine sebep oluyor. Yaz mevsimi gıda, tarımsal ilaç ve alkol zehirlenmelerinin en fazla görüldüğü mevsim olarak kabul ediliyor. Süt ve süt ürünleri, kremalı yiyecekler, mayonezli, yumurtalı yiyecekler, pişirilip uygun koşullarda saklanmayan et ve deniz ürünleri, bozulma riski en yüksek gıdalar arasında yer alıyor.

Zehirlenme olaylarının sıcaklara bağlı olarak arttığının önemini belirten uzmanlar, yaz mevsiminde yiyeceklerin hazırlanması sırasında temizlik kurallarına gereken özenin gösterilmesini tavsiye ediyor. Beklemiş ve mikroplarla kirlenmiş besin maddelerinin yenilmesi, gıda zehirlenmelerine neden oluyor. Tarım ilaçlarının neden olduğu zehirlenmelerle alkol zehirlenmeleri de yaz aylarında daha sık görülüyor. Yaz mevsiminde gıdaların açıkta 2 saatten fazla kalması bozulmaya neden oluyor. Bu yüzden besinlerin buzdolabında korunması gerekiyor.

Süt ürünlerinin bozulma riski yüksek
Süt ve süt ürünleri, kremalı yiyecekler, tavuk ve diğer kümes hayvanlarının etleri ile hazırlanan yiyecekler, mayonezli, yumurtalı yiyecekler, pişirilip uygun koşullarda saklanmayan etler, deniz ürünleri, bozulma riski yüksek yiyeceklerdir. Yiyecek ve içeceklerin saklanması, hazırlanması ve sunulması aşamalarında uygun sağlık koşulları olmaması, gıda zehirlenmelerini önemli bir sorun haline getiriyor. Kişisel temizliğe özen gösterilmemesi, kirli sular, gıda zehirlenmelerine neden oluyor. Gıda zehirlenmelerinin belirtileri, tabloya yol açan bakterinin özelliğine göre değişiyor. Ancak pek çoğunda, bulantı, kusma, ateş, karın ağrısı, kanlı ishal ile seyreden belirtiler gözleniyor.

Gıda zehirlenmelerini önlemek için yapılmalı?
Gıdaların henüz çiğ olduğu dönemde hijyen kurallarına sıkı bir biçimde uyulması enfeksiyon önlenmesinde alınacak en etkili önlem olarak kabul ediliyor. Bunların yanı sıra canlı hayvanların hastalıklardan korunması, hasta ya da taşıyıcı hayvanların yok edilmesi, insanlar için zehirli düzeylere ulaşabilen ilaçların hayvanlara verilmemesi, kesim işlemlerinin yapıldığı yerlerin de temiz olması gerekiyor. Pişmiş gıdaların yeteri kadar soğuk olan dolaplarda saklanmadan, tekrar tekrar ısıtılarak yenmesi de, kalabalık kitlelerin gıda zehirlenmesindeki en önemli nedeni oluşturuyor.

Gıda zehirlenmelerinin tedavisi nasıl yapılıyor?
Gıda zehirlenmelerinin tedavisinde sıvı ve elektrolit kayıplarının yerine konması temel prensip olarak kabul ediliyor. Besin zehirlenmelerinde temel önlem, kusma ve ishalle ortaya çıkan sıvı ve elektrolit kaybının önlenmesidir. Bunun için hastaya serum verilmesi gerekmektedir. Şiddetli seyreden gıda zehirlenmelerinin erken döneminde de mide yıkanması solunum ve oksijen desteği, çabuk etkili müshil verilmesi gerekebilir.

Tarımsal ilaç zehirlenmeleri
Tarımsal ilaç zehirlenmeleri ilaçlama yapan kişilerde görülebildiği gibi, ilaçlama yapılan yere yakın olanlarda da görülebiliyor. Rüzgârın etkisiyle dağılan ilaçlı havayı soluyanlar etkilenebiliyor. Özellikle, tatil nedeniyle gidilen yörelerde ve kırsal kesimde dalından koparılarak yıkanmadan yenilen bir meyvenin ilaçlı olabileceği dikkate alınmıyor.

Tarımsal ilaç zehirlenmelerinde ne yapılmalı?
Zehirlenen kişi hekime götürülürken yan yatırılmalı, yüzü açık tutulmalı, varsa takma dişleri çıkartılmalı, ilaç bulaşmış giysileri çıkartılmalı, cildi, yüzü bol su ile yıkanmalı. Ağız yoluyla zehir alındıysa, hasta kusturulmalıdır.

Alkol zehirlenmeleri
Sıcak havada alkol vücudu daha farklı etkiliyor. Özellikle tatil ortamı ölçüyü kaçırmaya neden olabiliyor ve bu da bir tür toksik madde olan alkolün aşırı tüketilmesine yol açıyor. Alkol zehirlenmeleri, merkezi sinir sistemi bozukluğu ve ağır mide tahrişi şeklinde ortaya çıkıyor. Bulantı, kusma, gözbebeği genişlemesi, konuşma bozukluğu ve denge kaybı görülüyor.

Alkol zehirlenmelerinde ne yapılmalı?
Hasta baygın durumda değilse, kusturulması veya midesinin yıkanması gerekiyor. Uzmanlar, mideye 4-5 gram sodyum bikarbonat akıtılmasını, apomorfin gibi kusturucular kullanılmamasını tavsiye ediyor. Alkol zehirlenmelerinde genellikle hastane tedavisi gerekebiliyor.

Zehri etkisiz hale getiren maddeler antidotlar
– Çiğ yumurta akı veya süt
– Sirke, limon suyu, portakal suyu (alkali zehirlenmesinde yararlıdır)
– Amonyak: 1 kahve kaşığı amonyak, 4-5 litre suya karıştırılır, 1 bardak içirilir. (Formaldehid zehirlenmelerinde)
– Kireç suyu (asit zehirlenmelerinde)
– Potasyum permanganat: Zehirli maddeleri oksitleyerek zehirsiz hale getirir.
– Serum fizyolojik: Yarım litre suya bir kahve kaşığı tuz koyarak hazırlanır. Nitrat zehirlenmelerinde içirilir ve mide lavajı için kullanılır.
– Nişasta: En klasik antidotlardan biridir. 70-80 gram nişasta bir litre suda eritilir içilir.

İlaç zehirlenmeleri
İlaç zehirlenmelerinde, alınan ilacın etkilediği bölgeye ait belirtiler görülür. Ancak ilaç zehirlenmeleri çoğunlukla uyku ilaçları ve yatıştırıcı ilaçlarda meydana gelir. Hastanın bilinci bulanık veya kapalı olabilir. Ayrıca solunum düzensizliği, morarma, gözbebeklerinde küçülme, kramplar, kusma ve cilt döküntüleri de görülebilir. Nabız hızlı ve düzensizdir. Soğuk terleme, tansiyonun düşmesi ve vücutta soğuma gibi belirtiler görülebilir. Hasta güvenli bir konumda yatırılmalı, solunum yolları açık tutulmalı, oda havalandırılmalıdır. Hastanın bilinci yerindeyse ağza parmak sokularak kusturulmaya çalışılmalıdır. Hasta sıcak tutulmalı ve eğer varsa etraftaki ilaç kutuları alınarak vakit geçirmeden hastaneye götürülmelidir.

Zehir dışarı atılmalı
Ağız yoluyla zehirlenmelerde ilk olarak zehir antidotla zararsız hale getirilmeli veya hiç olmazsa hastayı su içirilerek sulandırılmalıdır. Midenin yıkanması mümkün olmazsa kusturma yoluyla zehir dışarı atılmaya çalışılmalı, arkasından müshil verilmelidir. Son olarak da sindirim sistemi mukozalarının tahrişini giderecek ilaçlar içirilmelidir.

Kusturucular
– Ilık tuzlu su (1 bardak suya 1 çorba kaşığı tuz)
– Bir miktar ılık suda eritilmiş 2-4 kahve kaşığı hardal (ardından bol su içirilir)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Güzellik

Diyet

Anne - Bebek