Kök hücre nakli sorunları çözülüyor
Uzmanlar, kök hücre naklinden sonra gelişen ret sorununu hem önleyen hem de tedavi eden mezankimal kök hücre naklinin, yeni Sağlık Uygulama Tebliği ile geri ödeme kapsamına alındığını belirterek bunun sevindirici bir gelişme olduğunu söyledi.
Hücresel Tedavi Derneği ve Sağlık Bakanlığı Kemik İliği Nakli Bilimsel Komisyon Başkanı Prof. Dr. Osman İlhan yaptığı açıklamada, kök hücre tedavisiyle ilgili son zamanlarda önemli düzenlemelerin hayata geçirildiğini bildirdi.
Allogeneik (kardeş, gönüllü verici ve kordon kanından yapılan) kök hücre naklinden sonra, vericiden gelen hücrelerin, hastanın karaciğer, bağırsak ve cildinde reaksiyona girmesi sonucu gelişen Graft Versus Host Hastalığının (GVHH) karşılaştıkları en büyük sorun olduğunu kaydeden İlhan, mezankimal (kemik iliğinden alınan) kök hücre naklinin bunu hem önlediğini, hem de tedavi ettiğini bildirdi.
Hastaya yapılacak kök hücre naklinden önce, GVHH gelişme riski görülmesi halinde bir komisyon tarafından mezankimal kök hücre nakline karar verilebildiğini ifade eden İlhan, bu hastalığın rutin kök hücre naklinden sonra ortaya çıkması durumunda da yine mezankimal kök hücre nakli uygulanabildiğini belirtti.
Dünyada kök hücre tedavisinde yeni gelişmeler yaşandığını, mezenkimal kök hücre naklinin gelecekte pek çok hastalığın tedavisinde umut vaat ettiğini kaydeden İlhan, mezenkimal kök hücrenin, farklı dokulara dönüşebildiğini ve dokulardaki harabiyeti önlediğini söyledi.
SUT’taki yeni düzenlemenin bu nedenle birçok hayat kurtaracağına işaret eden İlhan, “Çok büyük önem taşıyan ve dünyanın önde gelen ülkelerinde uygulanan bu tedaviyle hematopoetik (Bazı dokularda bulunan ve gereksinim halinde pek çok hücreyi oluşturarak yaşamın devamını sağlayan, üretkenlik ve farklı dokulara dönüşebilme potansiyeli yüksek ana hücreler) kök hücre naklinden sonra başarı çok artıyor” diye konuştu.
Organ naklinde, ret durumunun önlenmesinde de mezankimal kök hücre naklinin çok etkili olduğuna yönelik çalışmaların mevcut olduğunu vurgulayan İlhan, “2008 yılında yayınlanan Klinik Araştırmalar Yönetmeliği, tedavi amaçlı deneme kapsamında, ince barsak nakli, pankreas adacık nakli gibi organ nakillerinde çok etkili bulunan mezankimal kök hücre nakline, Sağlık Bakanlığı onayı ile izin veriyor” dedi.
İlhan, Mart ayında Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan “Terapödik Aferez Merkezleri Yönetmeliği” ile de artık aferez merkezlerinin uluslararası standartlara sahip olması koşulunun getirildiğini bildirdi.
Kök hücre tedavisi nedir?
Kök hücre, bazı dokularda bulunan ve gereksinim halinde pek çok hücreyi oluşturarak yaşamın devamını sağlayan, üretkenlik ve farklı dokulara dönüşebilme potansiyeli yüksek ana hücrelerdir.
Uzun zamandır bilinen ve üzerinde en çok çalışılan ise “hematopoetik kök hücre”dir. Bu hücreden kan hücreleri oluşur.
Hematopoetik kök hücre nakli için kök hücreler sıklıkla kalça kemiğindeki kemik iliğinden veya kollardaki periferik kandan elde ediliyor. Kordon kanı da üçüncü bir kök hücre kaynağını oluşturuyor.
