Tuzak sendromu nedir?

Birbiriyle hiç ilgisi olmayan hastalıkların belirtilerinin aynı olması olarak açıklanan ‘Tuzak Sendromu’, çoğu zaman rahatsızlıklara doğru tanı konulmasını güçleştiriyor. Bunun sonucunda da çok ciddi hastalıkları maskeleyebiliyorlar.

“Küçük detaylar atlanmamalı!”

İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Nafiz Karagözoğlu bizlere tuzak kuran hastalıklarla ilgili bilgiler verdi.

Dr. Karagözoğlu “Pek çok hastalık ortak belirtilerle birbirini taklit edebiliyor. Dolayısıyla bu tür yakınmalarla başvuran hastaların öyküsünün alınması, genel muayenesinin yapılması ve teknik olanakların sonuna kadar kullanılması gerekiyor. Çünkü çoğu zaman hastalık küçük detaylarla yakalanıyor. Aksi halde yanlış konulan teşhis nedeniyle hastalık ilerleyebilir ve tedavisi zor bir noktaya gelebilir.” diye belirtti. Ve işte o tuzak hastalıklar;

İdrar yolu iltihabı mı, şeker mi?

Ortak belirtileri; sık idrara gitme, tekrarlayan idrar yolu iltihapları.

Ayırıcı tanı nasıl konuyor? İdrar yolu ile ilgili şikâyetler günlük hayatta sık görülen durumlardır. Özellikle kadınlarda idrar yolunun kısa olması, sık idrar yolu iltihaplarına yatkınlık oluşturabilir. Kanıksanan şikâyetler ciddi hastalıklara neden olabilir.

Diabetes Mellitus’ta (Şeker Hastalığı) ilk şikâyet sık sık idrara gitme, sık idrar yolu enfeksiyonu geçirme olabilir. Doktor başvurusu ertelenirse tuzak durumlar ortaya çıkabilir. Kan şekeri tespiti, şeker yükleme testi, son üç aylık kan şeker düzeyinin ölçümü, Tam idrar tahlili, gereğinde idrar kültürü, gereğinde Ultrasonografik tetkikler ile ayırıcı tanı tamamlanır.

Bel fıtığı mı, Multipl Myelom mu?

Ortak belirtileri; sırt ve bel omurları ağrıları.

Ayırıcı tanı nasıl konuyor? Öncelikle doktora başvurmak çok önemli. “Multipl Myelom” bir çeşit kan kanseridir. Bel ağrısı şikâyeti bazen hastalığın ilk şikâyeti olabilir. Omur fıtıkları da, ağrı şikâyeti ile kendilerini belli ederler. Bel, boyun, sırt omurlarının fıtıkları günlük hayatta sık karşılaşılan hastalıklardır. Bu nedenle bel, boyun, sırt ağrıları “Fıtıktır canım, başka bir şey değil” denilerek önemsenmezler. Bu tuzak bir durumdur. Önemsenmeyen ağrı “Multipl Myelom” hastalığının ağrısı olabilir. Öncelikle ağrıları olanlar doktora başvurmalı. Temel tetkikler, Röntgen filmleri, Kan sayımı, Sedimentasyon, Protein Elektroforezi ve gerekirse doktorun isteyeceği farklı tetkiklerle tanı konulabilir.

Hemoroid mi, kolon kanseri mi?

Ortak belirtileri; kanlı dışkılama, ağrı, kabızlık.

Ayırıcı tanı nasıl konuluyor? Hemoroid, makat bölgesindeki damarların genişlemesi yani varisidir. Toplumumuzda sık rastlanılan bir hastalıktır. Günlük hayatta, pratik bilgi olarak insanlar birbirinin şikâyetini dinleyip “Hemoroid” ya da “Basur” tanısı koyabilirler. Dışkılama dönemi ile ilgili ağrılar, kabızlık, dışkıda kan-kanlı dışkılama şeklinde ifadelerle tanımlanırlar.

Kolon kanseri de benzer şikâyetlerle kendini gösterebilir. Bu tuzak bir durumdur. Kolon Endoskopisi en önemli ayırıcı tanıdır. Endoskopi sırasında gerek olursa alınacak biopsi kanserin ayrıntılı tanısının konmasına da yardımcıdır. Bununla beraber muayene bulguları, farklı kan testleri ve görüntüleme yöntemleri ile de tanı tamamlanır. Şikâyetiniz varsa tanıyı doktor koysun. Yoksa tuzağa düşebilirsiniz.

Astım mı, bronşit mi?

Ortak belirtileri; nefes darlığı, öksürük, balgam.

Ayırıcı tanı nasıl konuluyor? Sigara içiminin yaygın olduğu bir toplumuz. Buna bağlı gelişen şikâyetler olan nefes darlığı, balgam, öksürük gibi şikâyetler kanıksanmıştır. Bu şikâyetlere karşı genel bir umursamazlık ortaya çıkabilir. Bu da ciddi tuzaklara neden olabilir. Tanıda gecikme tedavide gecikmeye neden olabilir.

Ani başlangıç, genç yaşta başlama, burun ile ilgili şikâyetler bulunması daha çok Astım tanısını destekler. Sigara içme, fazla miktarda balgam çıkarma ağırlıklı olarak kronik bronşit hastalığını düşündürür. Yapılan testlerde alt hava yollarının daralması astımlı hastalarda düzelebilir özelliktedir.

Kronik bronşitte ise ilerleyici olarak alt hava yolları tıkanır. Geçmişe ait bilgiler, Başlangıç özellikleri, Muayene bulguları, Solunum testleri, alerji testleri ile ayırıcı tanı tamamlanır.

Ülser mi, kalp krizi mi?

Ortak belirtileri; karın ağrısı, terleme, fenalık hissi, bulantı.

Ayırıcı tanı nasıl konuluyor? Özellikle yemek borusu- mide- barsak bölgesi iltihaplarında ya da yaralarında (ülser) Karın ağrısı terleme, fenalık hissi, bulantı şikâyetleri olur. Bazen bunlar aniden başlayabilir. Özellikle kalbin alt bölgesini besleyen damarların tıkanması durumunda (kalbin alt bölge krizi-İnferior myokard infarktüsü) aynı şikâyetler olabilir.

Sindirim sistemine ait gibi durabilen bu şikâyetler tuzak bir durum ortaya çıkarır. Önemsenmeyen, “birazdan geçer” gibi düşünülerek ihmal edilen şikâyetler hayati bir riske neden olabilir. Bu nedenle ani başlayan, daha önce hiç yaşanmayan düzeyde huzursuzluk ve kaygı yaratan, genel durum bozukluğu yapabile karın ağrısı, terleme, fenalık hissi ve bulantınız başladıysa mutlaka doktorunuza başvurun.

Muayene bulguları, EKG çekilmesi ve yapılabilecek bazı kan tahlilleri ve görüntüleme yöntemleri ile ayırıcı tanı yapılır. Umursamazlık etmeyin hayati riskli bir tuzağa düşmeyin.

Crohn hastalığı mı, kalınbağırsak kanseri mi?

Ortak belirtileri; sümüklü-kanlı dışkılama, kilo kaybı, yaygın ağrılar.

Crohn hastalığı iltihabi bağırsak hastalığıdır. Yavaş gelişir. Kilo kaybı ve yaygın vücut -eklem ağrıları yapabilir. Kalınbağırsak kanseri de aynı şikâyetlerle başlamış olabilir. Kolon Endoskopisi tanı koydurucudur. Endoskopi sırasında alınan biyopsi tanı-tedavi-takipte karar verdiricidir.

Şikâyetler fark edildikten sonra doktor muayenesinin geciktirilmesi risklidir. Tuzak bir durum ortaya çıkarır. Kansere ve İltihabi barsak hastalığına ait farklı kan testleri, ayırıcı tanıyı destekler.