Vücudunuzun vitamin ihtiyacını öğrenin
Vitaminler vücut hücrelerindeki kimyasal işlevlerin aksamadan gerçekleşebilmesi için vazgeçilmez olan ve alınması şart organik bileşiklerdir. Vücudun üretemediği vitaminleri dışarıdan almak gerekiyor. Ancak, alınması gereken günlük doz, kişinin boy-kilo oranı ve harcadığı kaloriye göre değişiyor.
Organizmanın kendisi tarafından üretilmediği için de besinlerle ya da vitamin takviyeleri ile alınması gerekir. Vitaminler temel olarak yağda çözülenler ve suda çözülenler olarak iki gruba ayrılırlar. A, D, E ve K vitamini gibi yağda çözülen vitaminler vücutta depolanabiliyorken, B1, B2, B6, C gibi vitaminlerde ise vücut kendisine gerekli olduğu kadarını alır, fazla olanı dışarı atar. Bu yüzden özellikle yağda çözülen vitaminleri alırken oldukça dikkatli olunmalıdır. Ancak, günlük hayatta kullandığımız multivitaminler, suda çözülenlerle, yağda çözülenlerin kombinesi niteliğini taşıyor.
Günlük vitamin ihtiyacı
Alınması gereken günlük doz kişinin, boy- kilo oranı ve harcadığı kaloriye göre değişir. Normal olarak her gün bir doz alınması yeterlidir. Bazı durumlarda ise vitamine gereksinim artabilir. Gebeler, sporcular, menopoz dönemindeki ve doğum kontrol hapı kullanan kadınlar, zayıflama rejimi uygulayanlar, özellikle çok sigara içenler, alkol kullananlar ve yoğun stres altında çalışanların daha fazla vitamin takviyesine ihtiyacı vardır.
Fazla vitamin de zararlı
A vitamini fazlası; bebeklerde kafa içi basıncında artışa neden olduğu için kafada yalancı tümör oluşabilir. Baş ağrısı, ciltte döküntüler, halsizlik, kemiklerde ve eklemlerde ağrı ve göz içi kanamaları görülebilir.
B1 vitamini fazlası; damarlarda genişleme, hipertansiyon yapma durumu, bilinç kaybı, boyun kaslarında gerginlik meydana gelebilir.
B7 vitamini fazlası; damar genişlemesi ve sıcak basmaları olabilir.
K vitamini fazlası; karaciğer bozukluğuna sebep verebilir.
D vitamini fazlası; kemiklerde aşırı kalsiyum birikmesi sonucu bebeklerde fiziksel ve mental gerilik, anne karnındaki bebekte kemik bozukluğu olabilir. Bazı anneler çocuklarının boylarının uzamaları için fazla miktarda D vitamini verme ihtiyacı duyarlar. Hâlbuki D vitamini fazlası, kemiklerin gelişimini olması gerekenden daha önce durdurur. Böylece çocukların boyları kısalabilir.
Kimlere hangi vitaminler gerekli?
Yoğun bir iş temposu içindeyseniz, stresli ve yorgunluk hallerinde daha fazla vitamin gereksinimi ortaya çıkar. Enerjinin ve sinirsel fonksiyonların devamı için B ve C vitaminleri ile kalsiyum, magnezyum minerallerine gereksinim artar.
Alkol alıyorsanız
Alkol bazı vitaminlerin kullanımını ve emilimini engeller. Bu yüzden B1, B6, C vitaminlerine ihtiyaç artar.
Doğum kontrol hapı kullanıyorsanız
Östrojen vücudunuzun hormonal dengesini bozar ve bazı vitaminlerin tükenmesine neden olur. Doğum kontrol hapı kullandığınız dönemde, B6 vitamini de almanız gerekir.
Hamileyseniz ya da bebeğinizi emziriyorsanız
Sorunsuz bir hamilelik geçirmeniz ve bebeğinizin sağlığı için bu dönemlerde A, C, E, B6, B12 vitaminleri takviyesi almalısınız.
Menopoz dönemindeyseniz
Bu dönemde değişen hormonal denge nedeniyle, vücudunuzun kalsiyum ihtiyacı artar. Vücudunuzun kalsiyumdan yararlanabilmesi için mutlaka yanında D vitamini de almalısınız.
Büyüme ve gelişme çağındaysanız
Gelişme çağı, besin gereksiniminin son derece arttığı bir dönemdir. Yoğun enerji harcanması ve vücut gelişiminin hızlanması nedeniyle, vitamin ihtiyacı artar. Bu çağdaki en gerekli vitaminler B ve C vitaminleridir.
Rejim yapıyorsanız
Perhiz ya da düzensiz beslenme, aldığınız besin çeşitlerinin azalmasına ve dolayısıyla vitamin eksikliğine neden olur. Bu sebeple mutlaka A, B, E, C vitaminleri takviyesi almalısınız.
Spor seviyorsanız
Egzersiz sırasında ve sonrasında vücudunuzun enerji gereksinimi artar. Bu yüzden gerekli olan vitaminler C, E ve B vitaminleridir.
60 yaşın üzerindeyseniz
Bu dönemde bağırsakların emme işlevinin azalması ve sağlıklı besin hazırlama konusundaki ilgisizlik, vitamin eksikliğine neden olabilir. Sizin için gerekli vitamin ve mineraller E, C, B, demir ve kalsiyumdur.
