Bel fıtığından korunmak için ne yapmalı?

Ani bir zorlama, ters bir hareket, ağır kaldırma, belin üşümesi, uzun süre stres ve gerginlikten sonra kasların aşırı gerilmesi bile bel fıtığına yol açabiliyor. Artık kadınlarda daha sıklıkla görülen bel fıtığı, bacaklara baskı yaparak şiddetli ağrılara, ayak başparmağında güç kaybına ve karıncalanmaya neden olabiliyor.

Bel fıtığı; omurgalar arasında bulunan ve disk denilen elastiki kıkırdak dokunun omurgalara baskısı nedeniyle öne doğru kayarak, omurilik kılıfından çıkan ve bacağın çeşitli bölgelerine giden sinirlerin sıkışması sonucu oluşuyor.

Spora başlamadan önce ısının

Spor yaparken de beli korumakta fayda var. Spora başlamadan önce vücut çeşitli hareketlerle mutlaka ısıtılmalıdır. Özellikle bel fıtığını önlemek için adale ve bağların 30 dakika boyunca ısıtılması gerekiyor. Tam olarak ısınma gerçekleşmediği zaman bel fıtığının yanı sıra adale ve bağlarda yırtıklar olabiliyor.

Bel fıtığı beyin cerrahi, ortopedi ve fizik tedavinin ortak çalışması gereken bir hastalık. Bel fıtığı ameliyatları, Türkiye’de beyin cerrahi uzmanlarınca yapılıyor. Bel fıtığı olan hasta, eğer tedaviye cevap vermiyorsa o zaman ameliyat gerekiyor.

Sinir Beyin ve Omurilik Cerrahı Op. Dr. Bekir Gökben, bel fıtığında ameliyat sonrası dikkat edilmesi gerekenleri ve bel sağlığını korumanın yollarını anlattı…

Ameliyat sonrası riskler nelerdir?

Her ameliyatta olduğu gibi, bel fıtığı ameliyatında da, daha anestezi aşamasında risk başlamaktadır. Cerrahi maniplasyona bağlı sinir kökü zedelenmeleri, omurilik zarı zedelenmeleri ve buna bağlı komplikasyonlar, enfeksiyon, kanama, vb. riskler bu ameliyatta da mevcuttur. İyi sonuç vermeyen bir ameliyat, ardından ikinciyi ve bazen üçüncüyü gündeme getirir.

Yaygınlaşmamış metot

Uzun yıllar önce başlayan, zaman zaman yeni teknolojiler çıktıkça tekrar gündeme gelen, hemen hepsi lokal analjezi ile yapılan intradiskal girişimler mevcuttur. Bu yöntemlerde, uygun bir görüntüleme yöntemi ile takip edilerek, kalınca bir iğne ile ve uygun pozisyonda disk içerisine girilmekte ve en eski yöntemde Kimopapain denilen özel bir katılaştırıcı enzimin içeriye verilmesi sağlanmaktaydı.

İlerleyen teknoloji sonrası, yine aynı yöntemle girilerek içeriye Lazer veya Termofrekans akımı vererek, diskin yumuşak kısmını buharlaştıran ve içerideki tazyiki düşüren ‘İntradiskal Termoterapi’ adı verilen tedavi şekilleri vardır.

Belli merkezlerde rutin olarak kullanılan bu metotlar, son derecede kısıtlı bir hasta grubunda yararlı olan, yaygınlaşmamış metotlardır. Bel fıtığının ne derecede ciddi bir hastalık olduğunu, ameliyatın da son çare olduğunu öğrendik.

Bel fıtığı hastalığından korunmanın yolları var mıdır?

Bel fıtığından korunmak için önce belimizi korumayı öğrenmeliyiz. Bunun için:

– Eğer yapabiliyorsak, karın ve bel adalelerini kuvvetlendirmek için düzenli spor yapmalıyız.

– Belimizi, ani, şiddetli ve zorlayıcı, omurga eksenine uygun olmayan dengesiz kuvvet tatbiklerinden sakınmalıyız.

– Özellikle ağır kaldırma sırasında, eğilmeyi değil çömelmeyi tercih etmeliyiz.

– Dengesiz yük taşımamalıyız, tek tarafta 20 kg taşımak yerine iki tarafta 10’ar kg taşımalıyız.

– Yüksekten atlama gibi hareketlerden kaçınma, kısa sürede belirgin kilo alınmış ise beli koruma tedbirlerine daha fazla dikkat etme, sert yatakta yatma, alafranga tuvalet kullanma, uzun süre sabit pozisyonda kalmama gibi tedbirler, hele az da olsa belinde sorunu olan kişiler için korunmanın altın kurallarıdır.

Bel fıtığı için risk faktörleri
– Yaş
– Şişmanlık
– Ailesel yatkınlık
– Genetik özellikler
– Omurga yapısı

İktidarsızlığa sebep olabilir

Bazen ani bir zorlama, ağır bir şey kaldırma, ters bir hareket veya belin üşümesi bile bu hastalığa yol açabiliyor. En önemli nedenlerden biri; uzun süren stres ve gerginliklerden sonra kasların aşırı gerilmesidir. Ağrının belden başlayıp bacağa doğru yayılan, bacağın arkasından topuğa veya parmak uçlarına veya dize kadar inmesi bel fıtığını gösteriyor.

Tek veya her iki bacağa vuran ağrılar, ayaklarda uyuşmalar, hareket kısıtlılıkları, yürüme ve oturmada güçlük, bel fıtığının belirtileridir. Bel fıtığı ilerlerse iktidarsızlık, çabuk yorulma, idrarını tutamama, dengesizlik ve yürüyememe gibi belirtiler de görülebilir.

Bel fıtığı ağır bir yükü kaldırmak veya ters bir hareket yapmak gibi pek çok dış faktörün yanında kişiye ait faktörler de ortaya çıkabiliyor.

Bel fıtığına karşı öneriler

– Bel fıtığı ağrılarının nedeninin tam olarak teşhis edilebileceği bir merkeze ve bu konuda uzmanlaşmış bir hekime başvurulmalıdır.

– Bel ağrısının nedeni bel fıtığıysa, bunun ameliyat gerektirip gerektirmediği ortaya konmalıdır.

– Ameliyat gerektirmeyen durumlarda istirahat, ilaç tedavisi ve daha sonra bazı durumlarda fizik tedavi yeterli olmaktadır.